Theo báo cáo của Ban Chỉ đạo quốc gia về Phòng, chống thiên tai, năm 2021, thiên tai trên thế giới và khu vực tiếp tục diễn biến bất thường, khốc liệt, với gần 380 trận thiên tai gây thiệt hại rất lớn về người và tài sản. Mặc dù các quốc gia đã rất nỗ lực phòng, chống, song, thiên tai đã làm 16.000 người chết, thiệt hại về kinh tế trên 343 tỷ USD (cao hơn nhiều so với năm 2020).
Ở trong nước, thiên tai tuy không khốc liệt, dị thường như năm 2020 nhưng vẫn diễn biến hết sức phức tạp, bên cạnh đó là hậu quả nghiêm trọng của đợt mưa lũ lịch sử năm 2020, nhiều khu vực chưa được phục hồi. Đã xảy ra 18/22 loại hình thiên tai, trong đó có 12 cơn bão và áp thấp nhiệt đới; 326 trận dông, lốc, mưa lớn; 170 trận lũ, lũ quét, sạt lở đất; 139 trận động đất; 403 điểm sạt lở nguy hiểm. Mặc dù bị ảnh hưởng nặng nề do dịch covid cũng như thiếu thốn về nguồn lực, song với sự chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ, thiệt hại do thiên tai năm 2021 giảm nhiều so với năm 2020 và các năm trước đó, thiên tai năm 2021 đã làm 108 người chết và mất tích (giảm 70% so với năm 2020), thiệt hại về kinh tế trên 5.200 tỷ đồng (giảm 87% so với năm 2020).
Mặc dù đã có nhiều nỗ lực, nhưng công tác phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn năm 2021 vẫn còn nhiều bất cập. Khả năng ứng phó với tình huống thiên tai lớn còn bị động, lúng túng; khả năng chống chịu của cơ sở hạ tầng thấp, chưa đáp ứng yêu cầu trước sự tàn phá của bão, lũ; trang thiết bị phục vụ công tác phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn còn hạn chế; nguồn lực cho công tác khắc phục hậu quả mới đáp ứng khoảng 20-30% nhu cầu thực tế…
Ảnh: Quang cảnh Hội nghị trực tuyến tại điểm cầu tỉnh Vĩnh Long
Theo nhận định của Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, năm 2022 có khả năng xuất hiện bão mạnh trái quy luật với khoảng 12-14 cơn bão và áp thấp nhiệt đới hoạt động trên khu vực biển Đông. Lượng mưa trong năm có xu hướng gia tăng trên phạm vi toàn quốc, khả năng cao xảy ra hiện tượng mưa cực đoan. Sự dị thường của thời tiết đã được thể hiện ngay trong đợt mưa lũ lớn trái quy luật ngay giữa mùa khô, kèm theo dông lốc, sóng lớn làm thiệt hại ước tính lên tới 2.400 tỷ đồng.
Thời gian tới cần chuyển dịch mạnh mẽ từ bị động ứng phó sang chủ động phòng ngừa; nâng cao chất lượng dự báo, cảnh báo và theo dõi, giám sát thiên tai; tăng cường năng lực chỉ đạo, chỉ huy điều hành ứng phó thiên tai từ Trung ương đến cơ sở; nâng cao năng lực cứu hộ cứu nạn, đảm bảo an toàn tính mạng và tài sản cho nhân dân.
Phát biểu chỉ đạo tại hội nghị, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Văn Thành ghi nhận các ý kiến phát biểu của các Bộ, ngành, địa phương trong công tác phòng chống thiên tai, tìm kiếm cứu nạn. Đồng thời, đánh giá cao các Bộ, ngành, địa phương, các lực lượng đã tích cực, chủ động trong công tác phòng chống, góp phần làm giảm nhẹ thiên tai. Phó Thủ tướng Chính phủ cũng chỉ đạo các cơ quan từ trung ương đến địa phương cần đặc biệt ưu tiên đầu tư cho công tác nghiên cứu về thiên tai như: Hệ thống giám sát, quan trắc, dự báo thiên tai, xây dựng, cập nhật cơ sở dữ liệu, trang thiết bị phục vụ phòng, chống thiên tai; đồng thời, bố trí ngân sách tập trung xử lý dứt điểm các công trình khẩn cấp khắc phục hậu quả thiên tai. Song song đó cần rà soát các trang thiết bị, chủ động tích cực khắc phục kịp thời các sự cố do thiên tai gây ra. Phải chủ động trong công tác phòng chống thiên tai, nhất là trong điều kiện thiên tai bất thường như hiện nay; củng cố lực lượng xung kích tại cơ cở thực hiện phương châm 4 tại chỗ; đẩy mạnh công tác thông tin truyền thông, nâng cao nhận thức cộng đồng; đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ, hợp tác quốc tế và chuyển đổi số trong phòng, chống thiên tai…
N.H